Ekonomiye Dair Öne Çıkan Düzenlemeler (7-20 Temmuz 2022)
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, Türkiye’nin kredi notunu B+’dan B’ye indirdi, görünümünü ise “negatif” olarak teyit etti. Kuruluştan yapılan açıklamada, geriye dönük endeksleme riskleri, Türk lirasının değer kaybetmesi ve döviz kuru geçişkenliğinin hem hız hem de büyüklük olarak artması nedeniyle belirsizliğin korunduğu belirtilmiştir. Ayrıca, hızlı kredi büyümesinin önlemeye yönelik seçici makroihtiyati politikaların, makroekonomik ve finansal istikrara yönelik riskleri azaltmadığı değerlendirilmektedir. TCMB’nin politika faizini, hızla yükselen enflasyona, Ukrayna’daki savaşın emtia piyasaları üzerindeki etkisine ve çoğu gelişmiş ekonomilerde sıkılaşan para politikasına rağmen, Aralık 2021’den bu yana yüzde 14’te tuttuğuna dikkat çekmiştir. Kuruluş, Türkiye’de yıllık enflasyonun 2022’de ortalama yüzde 71,4’e çıkacağını, 2023 yılında ise bu oranın yüzde 57’ye gerileyeceğini tahmin etmektedir.
Ulusal Sürdürülebilir Kalkınma Koordinasyon Kurulu kuruldu. Resmi Gazete’de yayımlanan genelgeye göre Kurul 25 Eylül 2015’te Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Zirvesinde Türkiye tarafından kabul edilen 17 amaç ve 169 hedeften oluşan Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları (SKA) ile ilgili uygulamalarda etkin iş birliği hedeflemektedir. Kurul Strateji ve Bütçe Başkanı başkanlığında; tüm bakanların ilgili bakan yardımcıları, Türkiye İş birliği ve Koordinasyon Ajansı, Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu ile Türkiye İstatistik Kurumu başkanlarından oluşacaktır.
Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Kanun ile elektronik ticarette (e-ticaret) haksız rekabetin ve tekelleşmenin önüne geçilerek pazara yeni aktörlerin girişinin kolaylaştırılması, pazarın dengeli ve sağlıklı büyümesinin sağlanması amacıyla, ölçekler de dikkate alınarak e-ticaret aracı hizmet sağlayıcı ve e-ticaret hizmet sağlayıcılara yönelik düzenleme yapılmıştır. Seyahat acenteliği, sivil havacılık, bireysel emeklilik, bankacılık, sigortacılık, finansman, sermaye piyasası, ödeme hizmetleri, bahis ve şans oyunları ile elektronik haberleşme alanlarında faaliyet gösteren işletmeler, e-ticaret aracı hizmet sağlayıcı veya e-ticaret hizmet sağlayıcı kabul edilmeyecektir.
8 Temmuz 2022 tarihinden geçerli olmak üzere tüm ilaçlara yüzde 25 zam geldi. Resmi Gazete’de yayınlanan karara göre, 8 Temmuz 2022 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere tüm ilaçlara yüzde 25 zam gelmiş, ilaç fiyatını belirleyen euro değeri yüzde 25 artırılmıştır. İlgili karar ile eczacı kârlarında da artışa gidilmiş, yüzde 16 ürün grubunu yüzde 18’e, yüzde 12 olan ürün grubundaki kâr payı da yüzde 13’e yükseltilmiştir. Ayrıca, fiyatı düşük kaldığı için üretilmeyen az sayıda ilaç grubuna da yüzde 20 zam yapılmıştır.
Döviz varlığı olan şirketlere nakdi kredi sınırlaması gevşetildi. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulunun (BDDK), 24 Haziran 2022 tarihli kararı ile yabancı para (YP) nakdi varlıkların belli bir tutarı ve bazı oranları aşması halinde Türk Lirası (TL) cinsinden yeni bir nakdi ticari kredi kullandırılmaması düzenlenmişti. Söz konusu düzenlemede, 7 Temmuz 2022 tarihli yeni Kurul kararı ile yumuşama sağlanmış; sürece yeminli mali müşavirler (YMM’ler) dahil edilmiş, tespitlere Vergi Usul Kanunu (VUK) uyarınca düzenlenen en güncel finansal tablolar esas alınmıştır. Yeni Kurul kararı kısıtlamayı getiren ilk Kurul kararının yürürlük tarihi olan 24 Haziran 2022 tarihinden itibaren geçerli olacaktır.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Mayıs ayında 824 yatırım teşvik belgesi düzenledi; teşvik alan en büyük yatırım turizm sektöründe gerçekleşti. Bakanlığın, Mayıs 2022 dönemine ait yatırım teşvik belgesi listesi Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Buna göre, söz konusu ayda 824 yatırım teşvik belgesi verilmiş, belge alan projelerin yatırım tutarı 29 milyar 610 milyon 151 bin 557 lira olarak hesaplanmıştır. Bu yatırımların gerçekleştirilmesiyle 21 bin 86 kişinin istihdam edilmesi planlanmaktadır. Öte yandan, sabit yatırım tutarı 1 milyar 784 milyon 60 bin 811 lira olan ve 4 bin 260 kişiye istihdam sağlaması öngörülen 226 yatırım teşvik belgesi ise iptal edilmiştir. Yatırım tutarları olarak turizm sektörü öne çıkmıştır.